W Polsce obowiązują przepisy, które mają na celu zdecydowane reagowanie na przypadki przemocy domowej. Regulacje te, wprowadzone pod koniec listopada 2020 roku, zmieniły sposób postępowania służb oraz zasady udzielania pomocy osobom poszkodowanym. Najważniejszą zmianą jest możliwość szybkiego oddzielenia sprawcy od ofiar — odpowiednie uprawnienia w tym zakresie otrzymała policja.

Jak działa natychmiastowy nakaz opuszczenia mieszkania?

Funkcjonariusze mają prawo wydać decyzję o natychmiastowym usunięciu osoby stosującej przemoc z domu, jeśli istnieje zagrożenie dla zdrowia lub życia innych mieszkańców. Nakaz taki obowiązuje przez 14 dni, lecz na wniosek osób pokrzywdzonych sąd może ten okres wydłużyć. Dzięki tej procedurze możliwe jest szybkie zapewnienie bezpieczeństwa domownikom już na samym początku postępowania. Osoba objęta nakazem nie może w tym czasie przebywać na terenie wspólnego zamieszkania ani zbliżać się do ofiar według określonych zasad.

Nadzór i konsekwencje naruszenia nakazu

W okresie, kiedy nakaz obowiązuje, policja zobowiązana jest do minimum trzech kontroli w miejscu zamieszkania, by upewnić się, że decyzja jest respektowana. Naruszenie tych ustaleń wiąże się z odpowiedzialnością karną i może skutkować poważniejszymi konsekwencjami prawnymi dla sprawcy. Ustawa zawiera czytelną definicję przemocy domowej: to zarówno czynne działania, jak i zaniechania, prowadzące do naruszenia praw osobistych, wykorzystujące przewagę psychiczną, fizyczną lub finansową.

Wpływ przemocy domowej na życie ofiar

Przemoc w rodzinie przekłada się na wiele wymiarów funkcjonowania ofiar. Skutki mogą być zarówno bezpośrednie, jak i długofalowe. Poza zagrożeniem dla zdrowia i życia, ofiary często doświadczają naruszenia godności, nietykalności cielesnej czy pozbawienia niezależności ekonomicznej. Zdarza się, że sprawca ogranicza dostęp do pieniędzy, pracy lub podejmuje działania, które utrudniają ofierze usamodzielnienie się. Konsekwencje psychiczne i emocjonalne mogą towarzyszyć poszkodowanym przez długi czas, prowadząc m.in. do poczucia zagrożenia, wstydu czy bezsilności.

Kto może być ofiarą przemocy domowej?

Ofiarami takich działań nie są wyłącznie małżonkowie. Przepisy obejmują także byłych partnerów, krewnych, osoby pozostające w związkach nieformalnych, dzieci oraz wszystkich wspólnie zamieszkujących. Nawet osoby, które już nie mieszkają razem lub nie są spokrewnione, a pozostają w relacjach rodzinnych czy emocjonalnych, mogą zostać objęte ochroną wynikającą z ustawy.

Znaczenie szybkiej pomocy i rola policji

Reakcja służb, a przede wszystkim policji, jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa domownikom. Policjanci, podejmując interwencje, zobowiązani są nie tylko do rozdzielenia stron, ale także do wsparcia ofiar. Zgłoszenie przemocy powinno nastąpić jak najszybciej — szybka interwencja pozwala uniknąć eskalacji i chroni życie oraz zdrowie mieszkańców. Dostępne są różnorodne formy pomocy: od interwencji doraźnej, przez wsparcie psychologiczne, aż po zapewnienie schronienia i opieki prawnej.

Dzięki nowym przepisom osoby dotknięte przemocą mogą liczyć na konkretne rozwiązania, które pozwalają przerwać spiralę nadużyć, zanim dojdzie do tragicznych konsekwencji. Każdy, kto doświadcza przemocy lub jest jej świadkiem, powinien wiedzieć, że pomoc jest dostępna i skuteczna — a szybkie działanie służb może uratować niejedno życie.

Źródło: Policja Wielkopolska